اجرای سند تسهیم درآمد محتوا فضا را رقابتی می‌کند؛ رانت و لابی حذف شود
مهران ده‌نمکی مدیر پلتفرم آریو و فعال رسانه‌ای، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره سند تسهیم درآمد ترافیک اینترنت و مزایا و نقاط ضعف آن توضیحاتی ارائه داد و در ابتدا گفت: بیش از ۸۰ درصد ترافیک مصرفی اینترنت کشور به محتوای خارجی اختصاص دارد. بسیاری از پلتفرم‌ها نیز تمرکز اصلی خود را روی این نوع محتوا گذاشته‌اند و سهم تولید محتوای بومی هنوز بسیار کم است.
وی با اشاره به روند اجرای این سند اظهار کرد: در حال حاضر تنها تعداد محدودی از شرکت‌ها می‌توانند با اپراتورها قرارداد ببندند و سهم خود را از ترافیک مصرفی دریافت کنند. این در حالی است که بسیاری از فعالان، این امکان یا زیرساخت لازم برای ورود به این فرآیند را ندارند. از سوی دیگر، مواردی دیده شده که محتوای ناسالم از طریق پلتفرم‌های مجاز، درآمد پاک دریافت کرده‌اند.
دبیر مجمع رصتا ادامه داد: بر اساس سازوکار جدید، مقرر شده که درآمد حاصل از ترافیک اینترنت، مستقیماً به صندوقی واریز شود و سپس صرف تولید محتوای ایرانی باکیفیت شود. اگر این فرآیند به درستی و بدون ایجاد رانت اجرا شود، می‌تواند نقطه عطفی در تحول زیست‌بوم محتوایی کشور باشد. اما باید به پلتفرم‌هایی که تاکنون تنها بر محتوای خارجی متمرکز بوده‌اند نیز توجه شود، تا مدل اقتصادی‌شان به‌طور ناگهانی از بین نرود.
ده‌نمکی درباره راهکار اجرای درست سند بیان کرد: تشکیل کارگروه‌های تخصصی، تدوین استانداردهای مشخص و حضور نمایندگان صنوف و اتحادیه‌ها در فرآیند ارزیابی می‌تواند تضمین‌کننده سلامت این سازوکار باشد. محتوای مورد تأیید این شورا، باید واجد مجوزهای لازم باشد تا هم سرمایه‌گذاران آسیب نبینند و هم تولیدکنندگان داخلی انگیزه بگیرند.
وی با اشاره به نگرانی پلتفرم‌ها، یادآور شد: در بیانیه ای که توسط سخنگوی مرکز ملی فضای مجازی منتشر شده آمده است که «دلسوزان زیست‌بوم محتوای دیجیتال با سند تسهیم درپی ارتقا محتوا هستند و همراهی همه ذی‌نفعان به نفع زیست بوم است». در نامه‌ای هم که جمعی از مدیران سکوها به ریاست محترم جمهور ارسال کرده‌اند، به همین ابهامات و ضرورت شفاف‌سازی اشاره شده است. این سند نباید مانند طرح‌های قبلی به سرنوشت آزمایش و خطا دچار شود، بلکه باید از تجربیات گذشته درس بگیرد.
این تهیه‌کننده و فعال فرهنگی عنوان کرد: اگر اجرا درست و عادلانه باشد، فضای رقابتی خوبی برای تولید محتوای فاخر ایرانی ایجاد می‌شود. اما اگر پای لابی و رانت در میان باشد، نه‌تنها کمکی به اکوسیستم نمی‌شود، بلکه آسیبی بزرگ برای صنف و رسانه‌ها خواهد بود.
وی در پایان گفت: سند تسهیم درآمد باید همه رسانه‌ها را دربر بگیرد، از پلتفرم‌های فیلم و سریال گرفته تا پیام‌رسان‌ها، رسانه‌های آموزشی، ورزشی، پخش زنده و حتی سوپر اپلیکیشن‌ها. تنها با در نظر گرفتن منافع همه ذی‌نفعان است که می‌توان به آینده‌ای روشن در فضای محتوای دیجیتال کشور امید داشت.
